NHỮNG RỦI RO VÀ SAI SÓT MÀ DOANH NGHIỆP THƯỜNG GẶP PHẢI TRONG CÔNG TÁC QUẢN TRỊ NHẬP – XUẤT – TỒN

Báo cáo quyết toán Hải quan là một cơn sốt đối với các doanh nghiệp gia công và sản xuất xuất khẩu. Trong quá trình làm và hoàn thiện BCQT Hải quan không thể tránh được các rủi ro và sai sót.

So với việc thực hiện BCQT thì việc giải trình báo cáo sẽ khó hơn nhiều. Hiện nay, có nhiều doanh nghiệp không có sự phân công rõ ràng về bộ phận sẽ chịu trách nhiệm lập BCQT. Quy định về phối kết hợp giữa các bộ phận trong nội bộ khi lập BCQT chưa được các công ty quan tâm đúng mực.

Để lập đúng BCQT, cần dựa trên số liệu thực tế và chứng minh bởi các chứng từ, sổ sách kế toán của doanh nghiệp theo quy định của chế độ kế toán kiểm toán (Bộ Tài chính). Những dữ liệu về khai báo hải quan của loại hình gia công, sản xuất xuất khẩu không đủ cơ sở để lập BCQT theo quy định của Thông tư 39.

Từ đó, việc doanh nghiệp thường gặp những rủi ro và sai sót trong công tác quản trị nhập – xuất – tồn như:

✔ Doanh nghiệp chưa có sự thống nhất đơn vị đầu mối chính phụ trách hoạt động báo cáo cho cơ quan hải quan

✔ Hiểu chưa đúng các hướng dẫn về các chỉ tiêu thông tin trên báo cáo quyết toán

✔ Sai sót trong quá trình làm thủ tục hải quan gồm mã nguyên vật liệu, mã thành phẩm trên tờ khai xuất khẩu, nhập khẩu với mã tại bộ phận kế toán, đơn vị tính về số lượng, trọng lượng và tờ khai sửa, hủy sau thông quan.

✔ Sai sót trong theo dõi kế toán: tách nguồn nguyên vật liệu theo các loại hình xuất nhập khẩu: miễn thuế, không chịu thuế; kinh doanh nộp thuế; mua, cung ứng nội địa,…; mã kế toán của nguyên vật liệu, thành phẩm với mã trên tờ khai hải quan; các trường hợp không thực hiện thủ tục hải quan nhưng vẫn phải lưu giữ các chứng từ kế toán.

✔ Thiếu tính liên kết giữa bộ phận kế toán – kho – xuất nhập khẩu

✔ Xuất, nhập kho nguyên vật liệu/thành phẩm thừa/thiếu so với thông tin trên tờ khai hải quan

✔ Các hoạt động sản xuất diễn ra trong kho nhưng bộ phận kế toán không thông báo cho xuất nhập khẩu

✔ Nguyên liệu xuất kho vào nhiều mục đích khác với mục đích sản xuất nhưng kế toán không thông báo cho xuất nhập khẩu biết

✔ Sản xuất thực tế khác với các thông tin báo cáo cho kế toán: cấp phát thừa thu hồi không thông báo, sản xuất thiếu phải cấp bù không thông báo,…

✔ Hàng hóa thực tế xuất kho thừa, hoặc thiếu số lượng, hoặc khác chủng loại so với khai báo hải quan

✔ Một số hàng hóa xuất kho vào mục đích khác xuất khẩu nhưng kế toán không hạch toán tài khoản  mà hạch toán vào các tài khoản khác

✔ Do thiếu nhất quán giữa bộ phận kho và kế toán dẫn đến số liệu tồn kho thực tế khác biệt so với tồn kho sổ sách kế toán và tồn kho xuất nhập khẩu